2007/06/08

GERRA AURREKO ETA OSTEKO ESKOLA

Auzo eskolek ez zuten nortasuna eta indarra hartzeko denborarik izan. 1938ko apirilaren 18aren ondoren auzo eskola guztiak eskola nazional bihurtu ziren eta aldaketa bat baino gehiago ekarri zuen horrek. Ordura arte materialez ondo hornituta baldin bazeuden, hori bukatu egin zen. Altxamenduak uniformismoa ekarri zuen, eta Escuela Nueva deitu zitzaion ideologiak eskola guztia aldatu zuen. Euskara baztertu egin zen, eta auzo eta bailaretako haurrek gazteleraz ez zekiten.

Auzo eskoletan hainbat maistrak errepresioa jaso zuten. Errepresioa gogorra izan zen arlo guztietan. Sistema politikoa erabat aldatu zen eta kargu politikoak ere bai. Hala ere, Diputazioan agintzen zutenak euskaldun, fededun eta tradizionalistak ziren. Kontuan hartzekoa da horietako batzuk parte hartu zutela auzo eskolen proiektuaren eraketan.
Maisu-maistra erdaldunak etortzen hasi ziren eta Diputazioa ez zegoen konforme fedegabeak eta euskararik ez zekitenak zirelako. Gerra bukatu ondoren berriro ere aurreko proiektuari eustea nahi izan zuten, baina arazo handi bat zegoen: maisu-maistrak aukeratzeko eskumena galdu egin zuen.
Proiektu autonomoa egin nahi izan zen beren kulturari, euskarari, herriko ohiturei eta erlijioari eusteko, baina hor bukatu zen autonomiaren ideia.

No hay comentarios: